پالیگان در حال آزمایش فناوری جدید zk-Rollups

شبکه Matic ، که یک پروژه توسعه راه‌حل لایه دو مبتنی بر اتریوم و بلاک‌چین مبتنی بر پروتکل اثبات سهام است، در فوریه ۲۰۲۱ اعلام کرد که نام تجاری خود را به پالیگان (Polygon) تغییر می‌دهد. پالیگان فناوری رول‌آپ‌ (rollups) مبتنی بر الگوریتم دانش صفر (zk) را به شبکه آزمایشی انتقال می‌دهد تا عملکرد ماشین مجازی اتریوم خود را که مبتنی بر این الگوریتم (zkEVM) است، قبل از یکپارچه‌سازی نهایی شبکه اصلی اندازه‌گیری کند.

پروتکل مقیاس‌گذاری لایه ۲ اتریوم (MATIC) در حال انجام آزمایش عملکرد فناوری رول‌آپ دانش صفر (zk-Rollups) قبل از ادغام کامل با شبکه اصلی خودش است. توسعه این فناوری Polygon zkEVM که «ماشین مجازی اتریوم مبتنی بر الگوریتم دانش صفر» نام دارد، بیش از سه سال است که توسط تیم Polygon Hermez ادامه دارد. این تیم قبلاً تأیید کرده است که الگوریتم zk در اتریوم با تولید بیش از ۱۲ هزار zk-Proofs در نسخه اولیه شبکه آزمایشی zkEVM امکان‌پذیر است.

دیوید شوارتز، سرپرست پروژه Polygon zkEVM و PolygonID، در مکاتبه با سایت خبری کوین‌تلگراف درباره توسعه این قابلیت توضیحاتی ارائه داد. تکامل و بهبود پلتفرم‌های لایه ۲ ادامه پیدا کرده و همین موضوع نقش کلیدی در افزایش مقیاس‌پذیری اتریوم داشته است.
همانطور که دیوید شوارتز توضیح داد، رول‌آپ‌های مبتنی بر الگوریتم zk به افزایش سرعت رسیدن پلتفرم‌های لایه ۲ به نقطه فاینالیتی (finality) کمک کرده و در عین حال از امنیت اعتبارسنجی تراکنش‌ها بر اساس الگوریتم zk اطمینان حاصل می‌کنند. در اصطلاح بلاک‌چین، فاینالیتی (finality) نقطه‌ای است که در آن بلوکی از تراکنش‌ها به‌طور دائم و غیرقابل برگشت به بلاک‌چین اضافه شده است.

«بالاخره zkEVM هایی مثل Polygon zkEVM را در اختیار داریم که با اتکا به روش‌های پیشرفته zk-STARK و zk-SNARK علاوه بر اینکه جایگزین مناسبی برای ماشین مجازی اتریوم است، تمام موارد فوق را نیز ارائه می‌دهد. Polygon zkEVM دارای کد منبع کامل، یعنی معادل EVM zkProver است که تمام آزمایش‌های بُرداری اتریوم را با رقم بالاتر از ۹۹ درصد گذرانده است.» دیوید شوارتز تکمیل فرآیند اثبات اعتبار این فناوری را برای تراکنش‌های کاربران عادی «چالش‌برانگیزترین و سودمندترین تلاش» از زمان شروع تیم برای توسعه بومی zkEVM توصیف کرد.

دو سال پیش، تیم پالیگان تخمین زده بود که توسعه zk-Rollups بر اساس ماشین مجازی اتریوم ۱۰ سال زمان لازم دارد. با توجه به گام‌های برداشته شده، تیم پالیگان zkEVM را به‌عنوان نقطه پایانی این عملیات معرفی می‌کند که به مقیاس‌پذیری لایه ۲ و فاینالیتی سریع‌تر کمک می‌کند. این موضوع مزیت‌های بی‌شماری را در هنگام اضافه‌کردن توان عملیاتی بیشتر و هزینه‌های کمتر برای کاربران به همراه دارد.

درمورد تفاوت بین Polygon zkEVM و فناوری ZK-SNARK و ZK-STARK اختصاصی StarkNet را در شبکه مقیاس‌پذیر لایه ۲ اتریوم سؤالاتی مطرح شده است. طبق گزارش قبلی، فناوری zk-SNARKS در درجه اول از طریق دسته‌بندی هزاران تراکنش با استفاده از یک پروتکل اثبات برای تأیید اعتبار در درون زنجیره، مقیاس‌پذیری را افزایش می‌دهد.

طبق گفته شوارتز، تفاوت اصلی بین این پروژه‌ها این است که zkEVM در مقایسه با سایر نمونه‌های فناوری‌ zk-Rollup‌ که فقط تراکنش‌ها را مقیاس‌بندی می‌کنند و عملکرد را در قالب یک ماشین مجازی (VM) متفاوت افزایش می‌دهند، روی مقیاس‌بندی بومی اکوسیستم اتریوم تمرکز دارد.

رویکرد پالیگان مطابق با طبقه‌بندی zkEVM نوع دوم است که توسط بنیانگذار اتریوم، ویتالیک بوترین در آگوست ۲۰۲۲ توصیف شده است. به‌طور خلاصه zkEVM‌های نوع دوم کاملاً با برنامه‌های موجود سازگار هستند، اما برای توسعه آسان‌تر و تولید سریع‌تر پروتکل اثبات تغییرات جزئی در اتریوم ایجاد می‌کنند.

در مقابل، استارک نت (StarkNet) به عنوان یک نمونه نوع چهارم به‌کار می‌رود و یک زبان کدنویسی سطح بالا را معرفی می‌کند که برای ترجمه زبان برنامه‌نویسی solidity و تبدیل آن به زبان transpilers به آنها نیاز دارد.
شوارتز، هم‌زمان از این فرصت برای داشتن معیارها و سوری کدهای بیشتری از پروژه‌های دیگر به منظور یادگیری رویکردهای مختلف استقبال کرد. فعالیت در راه‌حل‌های لایه ۲ اتریوم به رشد خود ادامه می‌دهد و داده‌های بلاک‌چین نشان می‌دهد که حجم تراکنش Arbitrum و Optimism بر تراکنش‌های شبکه اصلی اتریوم تا سال ۲۰۲۳ سایه انداخته است.