بازار گاوی و بازار خرسی چیست؟ نشانه‌ها و تفاوت‌های بازار صعودی و نزولی

بازار صعودی (Bull market) چیست؟

بازار صعودی یا بازار گاوی (Bull Market) به شرایطی اشاره دارد که در آن قیمت دارایی‌ها به‌طور مداوم افزایش می‌یابد و سرمایه‌گذاران نسبت به آینده بازار خوش‌بین هستند. این دوره معمولاً با رشد اقتصادی، افزایش تقاضا و بهبود شاخص‌های کلان اقتصادی همراه است.

در یک بازار صعودی ارز دیجیتال، قیمت دارایی‌ها به‌طور پیوسته بالا می‌رود و معمولاً این روند با حجم معاملات بالا و احساسات مثبت سرمایه‌گذاران همراه است. در این شرایط، سرمایه‌گذاران به دلیل انتظار سود بیشتر، اقدام به خرید دارایی‌های دیجیتال می‌کنند که موجب افزایش بیشتر قیمت‌ها می‌شود.

یکی از نشانه‌های اصلی بازار صعودی این است که دارایی‌ها طی مدت‌زمانی کوتاه رشد قابل‌توجهی را تجربه می‌کنند. به‌عنوان‌مثال، افزایش ۴۰ درصدی قیمت یک رمزارز در یک یا دو روز در این نوع بازار چندان غیرمعمول نیست. دلیل این موضوع نوسانات بالا و مقیاس کوچک‌تر بازار ارزهای دیجیتال نسبت به بازارهای سنتی است.در چنین بازاری، سرمایه‌گذاران معمولاً با خرید ارزهای دیجیتال و سایر دارایی‌ها تلاش می‌کنند از افزایش قیمت‌ها سود ببرند و در نهایت، پس از یک دوره رشد طولانی، سرمایه‌گذاران شروع به برداشت سود کرده و بازار می‌تواند وارد فاز نزولی شود.

بیشتر بخوانید:  تحلیل تکنیکال چیست؟ آشنایی با تحلیل تکنیکال

چرا به آن بازار گاوی می‌گویند؟

اصطلاح بازار گاوی برگرفته از رفتار گاو نر هنگام حمله است. گاوها با شاخ‌های خود به سمت بالا ضربه می‌زنند و این حرکت به‌عنوان نمادی از افزایش قیمت دارایی‌ها در نظر گرفته می‌شود.

تغییر بازار صعودی به بازار نزولی

بازار صعودی همواره پایدار نمی‌ماند و در نهایت به دلیل تغییرات در عرضه و تقاضا، ممکن است جای خود را به بازار نزولی بدهد. زمانی که میزان عرضه از تقاضا پیشی بگیرد، فشار فروش افزایش می‌یابد و قیمت‌ها به تدریج کاهش پیدا می‌کنند. در این مرحله، بسیاری از سرمایه‌گذاران که در روند صعودی سود کسب کرده‌اند، اقدام به فروش دارایی‌های خود می‌کنند که این امر باعث افت بیشتر قیمت‌ها می‌شود.

نشانه‌های تغییر بازار صعودی به بازار نزولی شامل کاهش حجم معاملات، افزایش نوسانات منفی و کاهش تدریجی قیمت‌ها است. با شروع روند نزولی، تمایل برای خرید کاهش یافته و ترس از ضرر در بین سرمایه‌گذاران گسترش پیدا می‌کند. در برخی موارد، ممکن است پدیده پامپ و دامپ نیز رخ دهد، جایی که یک افزایش سریع اما موقت در قیمت، سرمایه‌گذاران را به خرید تشویق می‌کند، اما به‌سرعت با افت شدید قیمت مواجه می‌شود.

با توجه به این چرخه‌های قیمتی، معامله‌گران حرفه‌ای همواره سعی می‌کنند استراتژی‌های مناسبی برای مدیریت ریسک در بازارهای صعودی و نزولی اتخاذ کنند. درک صحیح از این تغییرات می‌تواند به سرمایه‌گذاران کمک کند تا از فرصت‌های بازار استفاده کرده و از ضررهای سنگین جلوگیری کنند.

چگونه بازار صعودی شکل می‌گیرد؟

همان‌طور که پیش‌تر اشاره شد، سرمایه‌گذاران و خریداران عامل اصلی آغاز یک بازار صعودی هستند. زمانی که سرمایه‌گذاران احساس کنند قیمت‌ها در مسیر افزایش قرار دارد و این روند ادامه‌دار خواهد بود، اقدام به خرید دارایی‌ها در قیمت‌های پایین می‌کنند. این خوش‌بینی نسبت به بازده سرمایه (ROI) باعث می‌شود حجم خریدها افزایش یافته و روند صعودی برای مدتی تثبیت شود.

عوامل تأثیرگذار در ایجاد بازار صعودی

بازارهای صعودی معمولاً تحت تأثیر شرایط اقتصادی مطلوب مانند تولید ناخالص داخلی (GDP) قوی و نرخ پایین بیکاری قرار دارند. این شرایط موجب افزایش اعتماد سرمایه‌گذاران شده و تمایل برای خرید دارایی‌ها بیشتر می‌شود. بازارهای صعودی ارز دیجیتال نیز مشابه بازارهای سنتی از این عوامل تأثیر می‌پذیرند، اما برخی عوامل منحصربه‌فرد نیز می‌توانند در رشد آن‌ها نقش داشته باشند.

بازار کریپتو، برخلاف بازارهای مالی سنتی، هنوز نوپاست و سرمایه‌گذاران کمتری دارد. به همین دلیل، برخی عوامل منحصربه‌فرد می‌توانند باعث ایجاد یا تسریع روند صعودی ارزهای دیجیتال شوند:

• پشتیبانی شبکه‌های اجتماعی و فرهنگ عام از ارزهای دیجیتال: مثال آن روندهای صعودی سال ۲۰۱۷ است که تحت تأثیر افرادی مانند پاریس هیلتون و دی‌جی خالد و سریال‌هایی مانند The Big Bang Theory اتفاق افتادند.
• سرمایه‌گذاری سازمان‌ها یا مؤسسات در ارزهای دیجیتال: یک مثال آن سرمایه‌گذاری میلیون دلاری شرکت استراتژی (مایکرواستراتژی سابق) در بیت کوین است.
• افزایش خوش بینی نهادهای مالی سنتی نسبت به ارزهای دیجیتال:  بانک جی‌پی مورگان به‌عنوان مثال، زمانی پیش‌بینی کرد که بیت کوین می‌تواند به ۱۴۶/۰۰۰ دلار برسد که این موضوع موجب افزایش اعتماد عمومی به بازار شد.
• رویدادهای منحصربه‌فردی که امور مالی سنتی را تهدید می‌کند: برای مثال، همه‌گیری کرونا باعث شد بسیاری از مردم به دلیل نااطمینانی در بازارهای سنتی، به ارزهای دیجیتال روی بیاورند و این اتفاق به افزایش قیمت‌ها و شروع یک بازار صعودی کمک کرد.

ویژگی‌های یک بازار صعودی

یک بازار صعودی را می‌توان از موارد زیر تشخیص داد:

• افزایش قیمت در یک دوره زمانی مداوم
• تقاضای زیاد در کنار عرضه کم
• افزایش اعتماد سرمایه‌گذاران به بازار
• گرانی پروژه‌های خاص
• رواج صحبت در مورد آن دارایی به‌خصوص در رسانه‌های اصلی و همچنین رسانه‌های اجتماعی
• افزایش علاقه عمومی به یک دارایی خاص مانند ارزهای دیجیتال در میان افراد مشهور، اینفلوئنسرها و دیگر افرادی که قبلاً علاقه‌ای به حوزه نداشتند؛ داستان عشق و نفرت ترامپ به بیت کوین می‌تواند مثالی واضح از این اتفاق باشد!
• افزایش شدید قیمت‌ها در صورت انتشار اخبار خوب
• کاهش جزئی قیمت‌ها در صورت انتشار اخبار بد

اصطلاح بولران (Bull Run) در ارزهای دیجیتال به چه معناست؟

اصطلاح بولران (Bull Run) از ترکیب دو واژه Bull (گاو نر) و Run (یورش) ساخته شده است و به معنی یورش گاوها می‌باشد. در بازار ارزهای دیجیتال، بولران به دوره‌ای از افزایش پایدار قیمت‌ها گفته می‌شود که طی آن سرمایه‌گذاران با خوش‌بینی نسبت به آینده، اقدام به خرید دارایی‌های دیجیتال می‌کنند.

بازار نزولی ارز دیجیتال (Bear Market) چیست؟

بازار نزولی یا بازار خرسی (Bear Market) به وضعیتی گفته می‌شود که طی آن ارزش دارایی‌ها حدأقل ۲۰ درصد کاهش می‌یابد و این روند کاهشی ادامه‌دار است. در چنین شرایطی، احساسات سرمایه‌گذاران منفی شده و تمایل به فروش افزایش پیدا می‌کند که این امر باعث تشدید افت قیمت‌ها می‌شود. یکی از نمونه‌های بارز بازار نزولی، سقوط بیت کوین در دسامبر ۲۰۱۷ بود، زمانی که قیمت این ارز دیجیتال از ۲۰,۰۰۰ دلار به ۳,۲۰۰ دلار کاهش یافت.

ویژگی اصلی یک بازار نزولی کاهش مداوم قیمت‌ها است. در این روند، دارایی‌ها از یک سقف قیمتی افت کرده و به‌طور مستمر کاهش پیدا می‌کنند. این شرایط می‌تواند برای هفته‌ها، ماه‌ها یا حتی سال‌ها ادامه داشته باشد. کاهش قیمت‌ها تأثیر مستقیمی بر دیدگاه سرمایه‌گذاران دارد، به‌طوری که موجب افزایش بدبینی نسبت به آینده بازار شده و باعث می‌شود روند نزولی دوام بیشتری پیدا کند.

در طول بازارهای نزولی، اعتماد سرمایه‌گذاران کاهش می‌یابد و آن‌ها اطمینان چندانی نسبت به آینده بازار ندارند. با این حال، برخی معامله‌گران از این فرصت استفاده کرده و زمانی که قیمت‌ها به پایین‌ترین سطح خود می‌رسد، اقدام به خرید می‌کنند. بااین‌حال، تعیین دقیق زمان پایان بازار نزولی دشوار است و ورود به بازار در چنین شرایطی می‌تواند یک سرمایه‌گذاری پرریسک باشد، زیرا مشخص نیست که آیا دارایی‌ها مجدداً رشد خواهند کرد یا روند نزولی ادامه پیدا خواهد کرد.

قیمت‌ها معمولاً در واکنش به اخبار منفی کاهش می‌یابند. زمانی که یک خبر بد در مورد یک ارز دیجیتال یا شرایط کلی بازار منتشر شود، تمایل به فروش افزایش می‌یابد، زیرا سرمایه‌گذاران از احتمال افت بیشتر قیمت‌ها نگران هستند. برخی از معامله‌گران نیز برای جلوگیری از ضرر بیشتر، دارایی‌های خود را می‌فروشند که این امر باعث تشدید روند نزولی می‌شود. با این حال، بازارهای نزولی همواره پایدار نمی‌مانند. پس از مدتی، اعتماد سرمایه‌گذاران بازمی‌گردد و روند صعودی جدیدی آغاز می‌شود که در نهایت بازار را از رکود خارج کرده و به سمت یک چرخه صعودی هدایت می‌کند.

بیشتر بخوانید: تحلیل فاندامنتال چیست؟ آشنایی با تحلیل بنیادی

چرا به آن بازار خرسی می‌گویند؟

اصطلاح بازار خرسی برگرفته از نحوه حمله خرس‌ها است. خرس‌ها هنگام حمله، از بالا به پایین ضربه می‌زنند که این حرکت نمادی از کاهش قیمت‌ها در بازار است. از همین رو، بازار نزولی ارز دیجیتال نشان‌دهنده کاهش مداوم ارزش دارایی‌ها و احساسات منفی حاکم بر بازار است. در چنین شرایطی، رشد اقتصادی بسیار کند شده و نرخ بیکاری و رکود در بازار افزایش می‌یابد. این وضعیت می‌تواند تحت تأثیر عواملی مانند سیاست‌های اقتصادی ضعیف، بحران‌های ژئوپلیتیکی، ترکیدن حباب‌های قیمتی یا حتی بلایای طبیعی شکل بگیرد.

چگونه بازار نزولی شکل می‌گیرد؟

بازار نزولی معمولاً با کاهش مداوم قیمت‌ها آغاز می‌شود. زمانی که قیمت‌ها به‌طور پیوسته افت کنند، سرمایه‌گذاران به تدریج اعتماد خود را نسبت به بهبود شرایط بازار از دست می‌دهند. این عدم اطمینان باعث کاهش تقاضا و افزایش فروش می‌شود که در نتیجه، روند نزولی شدت بیشتری پیدا می‌کند.

عوامل مختلفی می‌توانند باعث شروع یک بازار نزولی شوند. جنگ‌ها، بحران‌های سیاسی، رکود اقتصادی، بیماری‌های همه‌گیر و حتی تصمیمات دولت‌ها درباره بازارهای مالی، همگی می‌توانند نقش مهمی در ایجاد یک روند نزولی داشته باشند. برای مثال، اعمال محدودیت‌های قانونی بر ارزهای دیجیتال یا سرکوب استخراج رمزارزها توسط دولت‌ها می‌تواند باعث کاهش تقاضا و در نتیجه شکل‌گیری بازار نزولی ارز دیجیتال شود. با این حال، پیش‌بینی زمان شروع یک بازار نزولی در حوزه کریپتو کار دشواری است، زیرا این بازار نسبت به بازارهای سنتی جوان‌تر بوده و اطلاعات تاریخی کمتری برای تحلیلگران و سرمایه‌گذاران فراهم می‌کند.

در حالی که دلایل ورود به بازار نزولی متفاوت است، چندین شاخص کلیدی می‌توانند نشان دهند که یک روند نزولی در حال شکل‌گیری است. شاخص‌های رایج نشان‌دهنده آغاز بازار نزولی عبارتند از:

• کاهش حجم معاملات: سرمایه‌گذاران به دلیل عدم اطمینان نسبت به آینده، دارایی‌های خود را نگه داشته و کمتر خریدوفروش می‌کنند.
• احساسات منفی از سوی بازارهای سنتی: اظهارات منفی از سوی نهادهای مالی و بانک‌های بزرگ می‌تواند تأثیر منفی شدیدی بر قیمت‌ها داشته باشد. نمونه آن، سخنان جیمی دیمون، مدیرعامل جی‌پی مورگان در سال ۲۰۱۷ بود که بیت کوین را یک کلاهبرداری نامید.
• صلیب مرگ (Death Cross): یک شاخص تحلیل تکنیکال است و زمانی رخ می‌دهد که میانگین متحرک ۵۰ روزه یک دارایی به زیر میانگین متحرک ۲۰۰ روزه آن سقوط کند که معمولاً نشانه‌ای از ادامه روند نزولی است.
• پسرفت قیمتی: زمانی که قیمت دارایی در بازار آتی کمتر از قیمت آن در بازار نقدی باشد، نشانه‌ای از ضعف تقاضا و احتمال کاهش بیشتر قیمت‌ها است.
• افزایش نرخ بهره فدرال: افزایش نرخ بهره بانک مرکزی موجب کاهش ورود سرمایه به دارایی‌های پرریسک مانند ارزهای دیجیتال شده و تمایل سرمایه‌گذاران به ورود به بازار کاهش می‌یابد.
• مداخله نهادهای نظارتی: سیاست‌های سخت‌گیرانه دولت‌ها، مانند ممنوعیت استخراج و معاملات رمزارزها در چین، می‌تواند منجر به خروج گسترده سرمایه‌گذاران از بازار شود.

ویژگی‌های یک بازار نزولی

یک بازار نزولی را می‌توان از موارد زیر تشخیص داد:

• کاهش قیمت مداوم در یک دوره زمانی
• عرضه زیاد و تقاضای کم
• عدم اعتماد سرمایه‌گذاران به بازار
• عدم صحبت درباره بازار ارزهای دیجیتال در رسانه‌های اجتماعی یا رواج صحبت‌های منفی درباره آن
• رواج بی‌اعتمادی به دارایی مشخص در میان اقتصاددانان، تحلیلگران و کارشناسان امور مالی سنتی مانند بانک‌ها
• افزایش قیمت بسیار جزئی در صورت انتشار اخبار خوب و مثبت
• کاهش قیمت شدید در صورت انتشار اخبار بد و منفی

جمع‌بندی

بازار ارزهای دیجیتال به‌طور مداوم بین دو فاز صعودی و نزولی در حال حرکت است. دوره‌هایی که در آن همه چیز سبز به نظر می‌رسد، قیمت‌ها صعودی‌اند و سرمایه‌گذاران با امیدواری خرید می‌کنند، همان بازارهای گاوی هستند. اما درست در لحظه‌ای که همه فکر می‌کنند رشد ادامه دارد، بازار ناگهان تغییر مسیر داده، قیمت‌ها سقوط می‌کنند و ترس و تردید جای خوش‌بینی را می‌گیرد. این چرخه‌ای است که بارها و بارها در تاریخ بازارهای مالی و ارزهای دیجیتال تکرار شده است.

با درک این روندها، یک سرمایه‌گذار آگاه می‌تواند در بازار صعودی از فرصت‌ها برای سود بیشتر استفاده کند و در بازار نزولی با استراتژی مناسب، از ضررهای سنگین جلوگیری کند. در نهایت، بازار همیشه تغییر می‌کند، اما آنچه شما را از دیگران متمایز می‌کند، دانش، استراتژی و قدرت تصمیم‌گیری در لحظات حساس است. اکنون که با مفاهیم بازار صعودی و نزولی آشنا شده‌اید، نوبت آن است که آگاهانه‌تر تصمیم بگیرید و خود را برای هر شرایطی آماده کنید.

پرسش‌های متداول