یکی از مشکلاتی که در دنیای NFTها وجود دارد، کلاهبرداری‌های مرتبط با آنها در دنیای کریپتو بوده که بسیار رایج است. کاربران همواره باید برای محافظت از خود در برابر روش‌های جدید کلاهبرداری ان‌اف‌تی، هوشیار باشند و اطلاعات خود را به روز نگه دارند. مشکل دیگر این است که علاوه بر خطر کلاهبرداری، رقابت شدیدی برای NFTهای تازه ایجاد شده وجود دارد که می‌تواند باعث افزایش قیمت‌ها و هزینه‌های تراکنش شود و آنها را تبدیل به پروژه‌های گران‌قیمت برای تازه‌واردان بازار کند.
با این حال، پلتفرم‌های NFT با معرفی لیست‌های سفید یا همان Whitelistها یا Allowlistها در NFT این مشکلات را حل کرده‌اند. افرادی که در این این وایت‌لیست‌ها قراردارند، امتیازات و دسترسی خاصی را به ان‌اف‌تی‌های تازه ایجاد شده دریافت می‌کنند. اگر شما نیز علاقه به ساخت و مینت ان‌اف‌تی دارید، می‌توانید به مقاله آموزش گام‌به‌گام ساخت NFT سر بزنید. قبل از اینکه NFT ها در دسترس عموم قرار گیرند، مدیران پروژه از این وایت‌لیست‌ها برای کنترل اینکه چه کسی می تواندNFT ها را مینت کند، استفاده می‌کنند. به عنوان مثال، اگر نام شما در یک وایت‌لیست باشد، به شما امکان می‌دهد آن ان‌اف‌تی را مینت کنید، بدون این که نگران جنگ بر سر پرداخت هزینه‌های گس بالاتر باشید.
وایت لیست NFT چیست؟
وایت لیست اصطلاحی در زمینه امنیت سایبری است که اساساً به معنای تأیید لیست خاصی از آدرس‌های IP، آدرس‌های ایمیل یا برنامه‌ها و رد کردن بقیه آدرس‌ها است. در زمینه NFT، این موضوع شامل اعطای امتیازات و دسترسی به یک آیتم خاص می‌شود.
در دنیای NFT، یک وایت لیست فهرستی از آدرس‌های کیف پول با حقوق اختصاصی و انحصاری برای مینت کردن ان‌اف‌تی است. این امر توانایی ایجاد یک یا چند ان‌اف‌تی را قبل از اینکه در دسترس عموم قرار گیرد، اغلب با هزینه کمتری تضمین می‌کند.
در اینجا پای pre-mint کردن یا از-پیش-مینت-کردن به میان می‌آید که به شما این امکان را می‌دهد که یک ان‌اف‌تی را قبل از فروش عمومی مینت کنید. امکان pre-mint یا از طریق یک mint pass و یا از طریق یک allowlist به شما داده می‌شود. تفاوت این دو در این است که mint pass شامل پرداخت هزینه‌ای قبل از فروش عمومی می‌شود.
وایت لیست‌های NFT چگونه عمل می‌کنند؟
در اصل، هر پروژه ان‌اف‌تی دارای لیست سفید منحصربفرد خودش است. معمولاً مدیران پروژه‌های NFT قوانین خاص خود را برای وایت لیست خود، کیف پول‌های تاییدشده، و تاریخ رویداد‌های مهم از طریق کانال‌های شبکه‌های اجتماعی خود به اشتراک می‌گذارند.
استفاده از جایگاه‌های محدود در وایت لیست‌ها، به عنوان انگیزه‌ای برای کاربران برای ملحق شدن به جامعه آن NFT و تبلیغ عرضه‌های آینده NFT عمل می‌کند. به عنوان مثال، افرادی که در گروه دیسکورد یک پروژه ان‌اف‌تی فعال هستند، پست‌ها را در X (توییتر سابق) به اشتراک می‌گذارند و در تلگرام نیز همین فعالیت را دارند، اغلب فرصت بهتری برای ورود به وایت لیست یک ان‌اف‌تی دارند.
اگر شما برای قرار گرفتن در فهرست وایت لیست NFT انتخاب شوید، سازندگان پروژه از شما درخواست آدرس کیف پول دیجیتالی می‌کنند که با بلاک چینی که ان‌اف‌تی روی آن ساخته شده سازگار باشد. به عنوان مثال، اگر یک پروژه ان‌اف‌تی بر روی اتریوم ساخته شده باشد، نیاز به یک کیف پول اتریوم مانند متامسک دارید، در حالی که عضویت در وایت لیست ان‌اف‌تی سولانا نیازمند یک کیف پول سولانا مانند فانتوم است.
وقتی تاریخ رسمی مینت کردن ان‌اف‌تی فرا رسید، شما می‌توانید کیف پول یا والت خود را به وب‌سایت رسمی پروژه متصل کنید و حداکثر تعداد NFT مجاز را مینت کنید.
گاهی اوقات، NFTها به صورت رایگان اهدا می‌شوند، اما اغلب نیاز به پرداخت یک مبلغ کوچک در قالب رمزارز برای مینت کردن یک ان‌اف‌تی دارید. علاوه بر این، شما باید هزینه‌های گس بلاکچین مربوطه را پرداخت کنید و بعد از اتمام فرآیند، NFT در کیف پول دیجیتال شما ظاهر خواهد شد.
ایجاد وایت لیست‌های NFT نیازمند دانش عمیق در زمینه کدنویسی بلاکچین است، به همین دلیل توسعه‌دهندگان ان‌اف‌تی باید با جزئیات فنی بلاکچینی که استفاده می‌کنند آشنا باشند. همچنین باید بدانند چگونه قراردادهای هوش مصنوعی را پیاده‌سازی کنند تا تراکنش‌ها به صورت خودکار و بدون نیاز به شخص سوم یعنی به صورت غیرمتمرکز انجام شوند.
چرا وایت لیست‌های NFT مهم هستند؟
وایت لیست‌های ان‌اف‌تی در جهت چندین هدف اساسی عمل می‌کنند: تقویت رشد جامعه، پاداش دادن به کاربرانی که از آغاز کار یک پروژه ان‌اف‌تی حامی آن بوده‌اند، کاهش اسپم (spam) و کنترل جنگ بر سر گس فی.
تقویت جامعه و پاداش دادن به حامیان
پروژه‌های ان‌اف‌تی نیاز به ایجاد یک جامعه یا community پرانرژی متشکل از علاقه‌مندان و طرفداران خود دارند که در فعالیت‌هایی مانند دنبال کردن و تعامل در رسانه‌های اجتماعی، شرکت در سرورهای دیسکورد و انجام فعالیت‌های داوطلبانه در کارهای تبلیغاتی مشغول شوند. اغلب در مراحل ابتدایی یک پروژه، سازندگان آن نمی‌توانند از اعضای جامعه حمایت مالی کنند، به همین دلیل ایجاد انگیزه در جامعه طرفداران برای فعالیت‌های داوطلبانه بسیار مهم است.
افزودن طرفداران فعال به وایت لیست یک پروژه، راهی ساده برای پاداش دادن و حفظ انگیزه آنها است. امتیاز عضو بودن در وایت لیست یک پروژه افراد را ترغیب می‌کند تا پروژه‌ی آن NFT را تبلیغ کنند. افرادی که در وایت لیست پروژه هستند بیشتر انگیزه دارند که این کارهای داوطلبانه را انجام دهند، زیرا احتمالاً خودشان نیز سرمایه‌گذارانی هستند که می‌خواهند پروژه موفق شود و از موفقیت آن سود دریافت می‌کنند. این تلاش مشترک به موفقیت عمومی بیشتری می‌انجامید و اغلب پس از مرحله‌ی ساخت وایت لیست و انجام کارهای تبلیغاتی، مرحله فروش عمومی آغاز می‌شود.
جلوگیری از اسپم
فعالیت‌های اسپم و ربات‌ها تبدیل به معضل بسیار مهمی در فضای کریپتو و ان‌اف‌تی شده‌اند، به ویژه در دوره‌های پیش‌فروش NFTها. بسیاری از پروژه‌های NFT درخواست‌های فراوانی از کیف پول‌های جعلی برای ورود به وایت لیست دریافت می‌کنند، و برخی افراد سعی می‌کنند صدها یا حتی هزاران حساب کاربری به صورت همزمان ایجاد کنند تا سهم بزرگی از فروش پیش‌نمایش را برای خود تضمین کنند.
این اقدامات اسپم می‌تواند به صورت دستی و یا توسط ربات‌ها انجام شود و می‌توانند به طور جدی فرآیند موفقیت‌آمیز راه‌اندازی پروژه NFT را مختل کنند. اجرای و راه‌اندازی یک وایت لیست برای پروژه‌های NFT، یک اقدام دفاعی بسیار مؤثر در مقابله با حملات اسپم است. با محدود کردن دسترسی به شرکت‌کنندگان و همکاران واقعی جامعه که در وایت لیست ان‌اف‌تی قرار دارند، دسترسی فعالیت‌های اسپم به این پروژه‌ها مختل می‌شود.
این رویکرد تضمین می‌کند که NFTها در میان طرفداران و فعالان واقعی یک پروژه توزیع شوند و به تمرکززدایی از قدرت نیز کمک می‌کند، زیرا به افرادی که سعی می‌کنند از طریق فعالیت‌های اسپم به بخش بزرگی از پروژه دسترسی پیدا کنند اجازه ورود نمی‌دهد.
کنترل جنگ بر سر گس فی
در حال حاضر، بلاکچین اتریوم معروف‌ترین گزینه برای ساخت پروژه‌های ان‌اف‌تی محسوب می‌شود. متاسفانه، در زمان ازدحام شبکه، کارمزد تراکنش‌های اتریوم که به آن گس فی (Gas Fee) می‌گویند بسیار بالا می‌رود و این امر منجر به فرآیندی می‌شود که اصطلاحاً به آن جنگ گس فی یا Gas Wars می‌گویند.
به عنوان مثال، در زمان مینت کردن متاورس Otherside از پروژه NFT معروف BAYC، هزینه مینت کردن هر ان‌اف‌تی به بیش از ۷۰۰۰ دلار صعود کرد و یک کاربر برای مینت کردن تنها دو NFT مبلغ ۴۴۰۰۰ دلار پرداخت کرد. به طور کلی، فرآیند مینت کردن NFTها باعث شد بیش از ۱۵۰ میلیون دلار گس فی مصرف شود.
هرچند وایت لیست‌های ان‌اف‌تی نمی‌توانند مشکلات مرتبط با هزینه گس را به طور کامل رفع کنند، اما به طرز چشم‌گیری این معضلات را کاهش می‌دهند. با محدود کردن تعداد خریداران اولیه و ارائه مدت زمانی مشخص برای مینت کردن NFT، وایت لیست‌ها از شرکت همزمان تعداد زیادی از افراد جلوگیری می‌کنند که در نتیجه باعث می‌شود گس فی افزایش زیادی نداشته باشد و چنین چالشی از ابتدا آغاز نشود.
چگونه به وایت لیست NFTها دسترسی پیدا کنیم؟
برای ورود و عضویت در وایت لیست NFT، باید با پروژه و سازندگان آن از طریق سرورهای دیسکورد، اکانت مربوطه در X (توییتر سابق)، گروه تلگرام و دیگر شبکه‌های اجتماعی، در تعامل باشیم. در ادامه، مراحل اساسی برای به دست آوردن جایگاهی در وایت لیست ان‌اف‌تی را بررسی می‌کنیم:
یک پروژه NFT پیدا کنید که در مرحله پیش از راه‌اندازی قرار دارد
بیشتر پروژه‌های NFT، به ویژه در مراحل ابتدایی خود، به دنبال جذب اعضای جامعه و طرفدارانی می‌گردند که بتوانند به توسعه پروژه کمک کنند و در مقابل این کمک‌ها پاداش ارائه می‌دهند. شما می‌توانید این پروژه‌ها را با دنبال کردن اخبار در X و یوتیوب یا با استفاده از پلتفرم‌هایی مانند Rarity کشف کنید تا با جدیدترین پروژه‌ها آشنا شوید.
به سرور دیسکورد پروژه بپیوندید
پس از یافتن پروژه ان‌اف‌تی مطلوب خود، به سرور دیسکورد آن بپیوندید. از این طریق با سایر اعضای پروژه در ارتباط خواهید بود و به رشد آن کمک می‌کنید. همچنین، می‌توانید اطلاعات ارزشمندی در مورد پروژه پیدا کنید؛ مانند جزئیاتی در مورد بنیان‌گذاران، برنامه‌ریزی، نقشه راه یا Roadmap پروژه و آخرین به‌روزرسانی‌ها. این موارد به شما کمک می‌کنند تا قبل از درخواست دسترسی به وایت لیست، اعتبار پروژه را ارزیابی کنید.
دستورالعمل‌های مربوط به وایت لیست را دنبال کنید
روند ورود به وایت لیست می‌تواند از یک پروژه به پروژه دیگر متغیر باشد. دستورالعمل‌های خاصی که توسط پروژه انتخابی شما ارائه می‌شود را دنبال کنید تا برای درخواست اضافه شدن به وایت لیست اقدام کنید. بعد از انجام امور مورد نیاز، باید آدرس کیف پول رمزارز خود را ارائه دهید. اگر پذیرفته شوید، امکان دسترسی به وایت لیست برایتان فراهم خواهد شد. هنگامی که در وایت لیست قرار گرفتید، زمان مشخصی برای مینت کردن ان‌اف‌تی خود دریافت خواهید کرد.
مزایای عضویت در وایت لیست یک NFT
۱. تخفیف‌های ویژه
در طول دوره وایت لیست یک پروژه موفق NFT، شما اغلب می‌توانید با قیمت‌های پایین‌تری به NFTها دسترسی پیدا کنید. برخی پروژه‌ها حتی NFTهای رایگان توزیع می‌کنند یا نرخ‌های تخفیف‌دار را به اعضای وایت لیست اختصاص می‌دهند. این مزایا ممکن است به همه اعضا یا به افراد اولیه در وایت لیست و همچنین، از طریق قرعه‌کشی یا مسابقات توزیع شوند.
۲. به دست آوردن NFTهای کمیاب
بیشتر پروژه‌های بزرگ تنوع بالایی از کالکشن‌های ان‌اف‌تی دارند و اگر پروژه موفق باشد این NFTهای کمیاب عمدتاً افزایش قیمت زیادی پیدا می‌کنند. NFTهای کمیاب‌تر در یک مجموعه می‌توانند ارزشی ۱۰ تا ۲۰ برابر بیشتر از یک ان‌اف‌تی معمولی از همان مجموعه داشته باشند.
با این حال، یافتن و خرید این NFTهای فوق‌العاده نادر پس از شروع پروژه ممکن است روندی پرچالش و پرهزینه باشد. در طول دوره مینت وایت لیست که تعداد کمتری از افرادی تلاش می‌کنند تا NFTها را با مینت کردن به دست آورند، امکان به دست آوردن یکی از این NFTهای ارزشمند آسان‌تر می‌شود.
۳. دسترسی تضمینی به مینت کردن NFTها
عضویت در وایت لیست تضمین می‌کند که شما فرصتی تضمینی برای مینت کردن NFTها در یک بازه زمانی مشخص دارید. افرادی که باید در طول فروش عمومی مینت کنند، اغلب با گس فی بالا یا مشکلات شبکه روبرو می‌شوند که ممکن است در مشارکت آنها اختلال ایجاد کند. به علاوه، تلاش‌های ناموفق در مینت کردن ممکن است منجر به صرف هزینه‌های بیهوده گس شوند.
۴. مشارکت در جامعه
مشارکت در جامعه یک پروژه ان‌اف‌تی به منظور کسب دسترسی و عضویت در وایت لیست، باعث می‌شود دانش و اطلاعات ارزشمندی درباره پروژه و بازار گسترده‌تر ان‌اف‌تی به دست آورید. با عضویت در یک وایت لیست، شما می‌توانید ارزیابی کنید که آیا این پروژه یک سرمایه‌گذاری ارزشمند محسوب می‌شود یا خیر. این امر می‌تواند در زمان و پول شما صرفه‌جویی کند و به شما کمک کند که در تشخیص پروژه‌های نامعتبر قوی‌تر عمل کنید.
همچنین، این موضوع به شما کمک می‌کند تا NFTهای کمیاب‌تر را در کلکسیون شناسایی کنید که همانطور که قبلاً اشاره شد، بیشترین توانایی برای افزایش سریع قیمت را دارند.
۵. دریافت پاداش‌ها
گاهی اوقات اعضای وایت لیست ان‌اف‌تی به عنوان پاداش عضویت، NFTهای رایگان دریافت می‌کنند. به طور قابل توجهی، برخی از این NFTهای رایگان به توکن‌های بسیار ارزشمندی تبدیل می‌شوند.
چگونه وایت لیست‌های کلاهبرداری را تشخیص دهیم؟
صنعت NFT صنعتی نسبتاً جدید است؛ متاسفانه کلاهبردارانی که قصد سوءاستفاده و بهره‌برداری از افراد ناآگاه یا تازه‌واردان این دنیا را دارند، کم نیستند. هرچند فرآیند ورود به وایت لیست NFTها شامل مراحلی ساده است، اما نکاتی هستند که باید آنها را در نظر بگیرید و در برابر علائم هشدار هوشیار عمل کنید:
۱. درخواست رشوه: اگر نماینده یک پروژه یا کاربر ناشناخته از شما برای ورود به وایت لیست، هزینه یا رشوه‌ای درخواست کند، نشانه‌ای واضحی از کلاهبرداری است. در نظر داشته باشید که سازندگان NFTهای معتبر به چنین رفتارهایی نمی‌پردازند و جامعه خود را به این شکل کنترل نمی‌کنند.
۲. درخواست کلید خصوصی یا جزئیات بانکی: هر زمان از شما خواسته شد که کلیدهای خصوصی یا اطلاعات حساس بانکی خود را به عنوان بخشی از فرآیند عضویت در وایت لیست در اختیار دیگران قرار دهید، بدانید که این یک نشانه مهم از خطر کلاهبرداری است. پروژه‌های معتبر نیازی به دسترسی به کلیدهای خصوصی شما یا اطلاعات مالی شخصی ندارند.
۳. تماس تایید‌نشده: اگر ایمیل‌ها، پیام‌ها یا تماس‌های تلفنی دریافت می‌کنید که بدون تایید شما انجام شده و ادعا می‌کنند شما برای وایت لیست انتخاب شده‌اید، با احتیاط عمل کنید. همیشه قبل از اعطای هرگونه مبلغی، درباره پروژه تحقیق دقیق انجام دهید. فقط به لینک‌ها و اعلان‌های رسمی منتشر شده در کانال‌های رسمی رسانه‌های اجتماعی رسمی پروژه اعتماد کنید.
به‌علاوه، پیشنهاد می‌کنیم که تهدیدات و راهکارهای حفاظت از اطلاعات شخصی را از اینجا بخوانید.
جمع‌بندی
وایت لیست‌های NFT هم می‌توانند نماد فرصت‌ها و هم نماد خطراتی در صنعت تریدینگ و خرید و فروش ان‌اف‌تی باشند. از یک سو، این وایت لیست‌ها به شما امکاناتی مانند قیمت‌های با تخفیف، دسترسی به NFTهای کمیاب، فرصت‌های مطمئن برای مینت کردن، مشارکت در جامعه و امکان دریافت هدایا و پاداش‌ها را ارائه می‌دهند، اما از سوی دیگر، این وایت لیست‌ها همراه با ریسک‌هایی نظیر کلاهبرداری و برنامه‌های تقلبی نیز هستند.
برای بهره‌برداری بهتر از وایت لیست‌های NFT و جلوگیری از قربانی شدن در کلاهبرداری‌ها، بسیار مهم است که اطلاعات خود را به‌روز نگه دارید، به صورت فعال با جامعه NFT در مشارکت و تعامل باشید و هنگام به اشتراک گذاری اطلاعات حساس، احتیاط کنید. با پیروی از پروژه‌های معتبر از طریق منابع رسمی و هوشیار بودن در برابر درخواست‌ها یا پشنهادات خطرناک، افراد می‌توانند به طور ایمن‌تری در مسیر عضویت در وایت لیست‌های NFT قدم بردارند و تصمیمات خود را در این فضای جذاب و پویا با آگاهی بیشتری بگیرند.
