تحلیل آنچین چیست؟ آموزش صفر تا صد تحلیل آنچین
در بازارهای سنتی مثل بورس، همیشه آرزوی سرمایه‌گذاران این بوده که بتوانند سبد دارایی افراد بزرگ و حرفه‌ای را ببینند و براساس حرکات آنها تصمیم بگیرند. اما در دنیای ارزهای دیجیتال، به لطف شفافیت فناوری بلاکچین، این آرزو به واقعیت تبدیل شده است. با استفاده از ابزارهای تحلیل آنچین، هر کسی می‌تواند فعالیت نهنگ‌ها، صندوق‌ها یا حتی افراد مشهوری مثل ایلان ماسک را زیر نظر بگیرد. مثلاً اگر ایلان ماسک تصمیم بگیرد همه دوج کوین‌هایش را بفروشد، یک تحلیلگر آنچین می‌تواند این اتفاق را زودتر از بازار تشخیص دهد و قبل از ریزش قیمت، اقدام کند.
در این مقاله آموزشی از رمزآگاه، بررسی می‌کنیم تحلیل آنچین چیست، چطور کار می‌کند و چگونه می‌توان با کمک آن، تصمیم‌های دقیق‌تری در معاملات کریپتویی گرفت.
بیشتر بخوانید: تحلیل تکنیکال چیست؟
تحلیل آنچین چیست و چه کاربردی دارد؟
تحلیل آنچین که با عنوان تحلیل بلاکچین نیز شناخته می‌شود، به بررسی داده‌های ثبت‌شده روی یک بلاکچین می‌پردازد؛ داده‌هایی مانند تراکنش‌ها، موجودی کیف پول‌ها، قراردادهای هوشمند و تعامل کاربران با شبکه. از آنجا که اطلاعات روی بلاکچین به‌صورت شفاف و عمومی ذخیره می‌شوند، این امکان وجود دارد که تمامی فعالیت‌های انجام‌شده در یک شبکه را رصد و تحلیل کرد.
هدف اصلی تحلیل آنچین، درک رفتار کاربران یک شبکه است. برای مثال، می‌توان بررسی کرد که نهنگ‌ها یا سرمایه‌گذاران بزرگ بازار، چه رمزارزهایی را انباشت می‌کنند، چه میزان دارایی جابه‌جا کرده‌اند یا در حال ورود یا خروج از چه پروژه‌هایی هستند. این نوع تحلیل می‌تواند به معامله‌گران کمک کند تا تصمیم‌های به‌موقع‌تری بگیرند و با آگاهی از رفتار بازیگران بزرگ، استراتژی‌های دقیق‌تری طراحی کنند.
تحلیل آنچین چه کمکی به ما می‌کند؟
مزایای تحلیل آنچین عبارتند از:
- شناسایی جریان واقعی سرمایه: با بررسی داده‌های آنچین می‌توان فهمید پول واقعاً به کدام پروژه‌ها وارد یا از آنها خارج می‌شود؛ یعنی تصمیم‌گیری فقط بر اساس هیجانات رسانه‌ای نخواهد بود.
- درک رفتار نهنگ‌ها و بازیگران بزرگ: تحلیل آنچین امکان ردیابی حرکات کیف پول‌های بزرگ را فراهم می‌کند؛ چیزی که در بازارهای سنتی غیرممکن است.
- ارزیابی احساسات واقعی بازار: با بررسی آدرس‌های فعال و حجم تراکنش‌ها می‌توان فهمید کاربران واقعاً چقدر با یک شبکه در تعامل‌اند.
- زمان‌بندی هوشمندانه برای ورود و خروج: مشاهده حرکت‌های بزرگ روی بلاکچین می‌تواند سیگنال‌هایی از تغییر روند بازار ارائه دهد.
کشف زودهنگام پروژه‌های مستعد رشد یا پرریسک: با تحلیل رفتار کیف پول‌های حرفه‌ای (Smart Money)، می‌توان پروژه‌های جدید با پتانسیل بالا یا پروژه‌های مشکوک را زودتر شناسایی کرد.
بیشتر بخوانید: تحلیل فاندامنتال چیست؟
آموزش تحلیل آنچین
در ادامه، مهم‌ترین معیارهایی که در تحلیل آنچین بررسی می‌شوند را به چند دسته اصلی تقسیم کرده و نکات کلیدی هر دسته را معرفی می‌کنیم. مواردی که هنگام تحلیل آنچین یک پروژه یا رمزارز باید بررسی کنید:
فعالیت شبکه (Network Activity)
- حجم و ارزش تراکنش‌ها: بررسی میزان رمزارز جابه‌جا شده در شبکه نشان‌دهنده سطح فعالیت کاربران و استفاده واقعی از شبکه است.
- فعالیت آدرس‌ها: تعداد آدرس‌های فعال و میزان تعامل آنها نمایانگر مشارکت کاربران و رشد یا کاهش تعاملات است.
- نرخ هش (Hash Rate): نشان‌دهنده توان محاسباتی برای ایمن‌سازی شبکه است. نرخ هش بالا به معنای امنیت بیشتر و پایداری بالاتر شبکه است.
- زمان تولید هر بلاک: تغییرات غیرعادی در مدت زمان تولید هر بلاک ممکن است نشان‌دهنده شلوغی یا کندی شبکه باشد.
احساسات بازار (Market Sentiment)
- جریان ورودی و خروجی به صرافی‌ها: بررسی ورود و خروج رمزارزها به صرافی‌ها می‌تواند فشار خرید یا فروش احتمالی را مشخص کند.
- فعالیت نهنگ‌ها: رصد فعالیت کیف پول‌های بزرگ می‌تواند تأثیر مستقیمی بر روند قیمت و احساس بازار داشته باشد.
- سود/زیان تحقق‌یافته (Realized P/L): میزان سود یا ضرری است که سرمایه‌گذاران هنگام انتقال کوین‌های خود تجربه کرده‌اند. مثبت بودن این شاخص نشانه سودآوری بازار و منفی بودن آن نشانه فشار فروش است.
- نسبت MVRV (ارزش بازار به ارزش تحقق‌یافته): مقایسه قیمت فعلی با میانگین قیمت خرید. عدد بالا نشان‌دهنده احتمال ارزش‌گذاری بیش‌ازحد (overvaluation) و عدد پایین نشانه کم‌ارزشی (undervaluation) دارایی است.
- نرخ تأمین مالی (Funding Rate): در بازارهای معاملات دائمی، این نرخ هزینه نگهداری موقعیت‌های خرید یا فروش را نشان می‌دهد. نرخ مثبت بیانگر تمایل بازار به خرید (long) و نرخ منفی نشانه غالب بودن فروش (short) است.
رفتار قراردادهای هوشمند (Smart Contract Behavior)
- ارزش کل قفل‌شده (TVL): میزان رمزارز سپرده‌گذاری‌شده در پروتکل‌های دیفای، NFTها و سایر اپلیکیشن‌های بلاکچینی؛ افزایش TVL نشانه رشد اکوسیستم و اعتماد کاربران است.
- گس مصرف‌شده (Gas Used): مقدار منابع محاسباتی مصرف‌شده در تعامل با قراردادهای هوشمند را نشان می‌دهد. گس بالا معمولاً به معنای فعالیت بالای شبکه و هزینه‌های بالاتر است.
- میزان استفاده از قراردادها: دفعاتی که یک قرارداد هوشمند خاص استفاده شده است. این عدد میزان کاربرد آن اپلیکیشن یا پروتکل را نشان می‌دهد.
- تعداد توسعه‌دهندگان فعال: تعداد افرادی که به‌طور فعال در حال توسعه و به‌روزرسانی پروژه هستند. این شاخص بازتابی از پویایی و آینده‌دار بودن شبکه است.
بهترین ابزارهای تحلیل آنچین کدامند؟
برای انجام تحلیل آنچین ابزارها و روش‌های مختلفی وجود دارند. برخی از بلاکچین‌ها، مرورگرها یا پلتفرم‌های اختصاصی خود را دارند که به کاربران اجازه می‌دهند به داده‌های موردنیاز دسترسی پیدا کنند و تراکنش‌های انجام‌شده روی آن شبکه را به‌صورت شفاف بررسی کنند. برای مثال، Etherscan مرورگر مخصوص شبکه اتریوم است که امکان مشاهده موجودی آدرس‌ها، تعامل با قراردادهای هوشمند و بررسی گس‌فی تراکنش‌ها را فراهم می‌کند. مرورگر مخصوص سایر شبکه‌ها عبارتند از:
- TronScan: مرورگر رسمی شبکه ترون است که اطلاعات کاملی از تراکنش‌ها، حساب‌ها، قراردادها، توکن‌ها (TRC-20 و TRC-10) و ولیدیتورها ارائه می‌دهد.
- BscScan: مرورگر اختصاصی شبکه BSC (BNB Smart Chain) است و مشابه Etherscan عمل می‌کند.
- SnowTrace: مرورگر رسمی شبکه آوالانچ که به کاربران امکان مشاهده تراکنش‌های انجام‌شده روی زیرشبکه‌ها (C-Chain و …) و اطلاعات مربوط به قراردادهای آن را می‌دهد.
- PolygonScan: برای شبکه پالیگان است که داده‌های مربوط به آدرس‌ها، تراکنش‌ها، NFTها و توکن‌های روی این زنجیره را نمایش می‌دهد.
- Solana Explorer: مرورگر بلاکچین سولانا است که با توجه به ساختار متفاوت این شبکه، اطلاعات مربوط به بلاک‌ها، حساب‌ها، برنامه‌ها (programs) و تراکنش‌ها را با جزئیات بالا ارائه می‌دهد.
- Arbiscan و Optimistic Etherscan: برای بررسی داده‌های آنچین در شبکه‌های لایه دوم اتریوم مانند آربیتروم و اپتیمیسم استفاده می‌شوند.
به جز مرورگرهای رسمی، پلتفرم‌های تحلیلی حرفه‌ای نیز وجود دارند که داده‌ها را جمع‌آوری و تحلیل کرده و در قالب داشبوردهای بصری به کاربران ارائه می‌دهند. از جمله این ابزارها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
| ابزار | توضیحات اصلی | سطح دسترسی | دسترسی |
| Glassnode | داشبوردهای آماده، شاخص‌های مختلف مثل آدرس‌های فعال، سود تحقق‌یافته و … | رایگان + پولی | لینک |
| IntoTheBlock | نمودارهای بصری، توزیع هولدرها، تحلیل احساسات و جریان صرافی‌ها | رایگان + پولی | لینک |
| CoinMarketCap | اطلاعات پایه آنچین در کنار قیمت، حجم و داده‌های بازار رمزارزهای برتر | کاملاً رایگان | لینک |
نکاتی که هنگام تحلیل آنچین باید بدانید
- منابع را بررسی کنید: مطمئن شوید که از مرورگرهای بلاکچینی و پلتفرم‌های تحلیلی معتبر استفاده می‌کنید. دقت تحلیل شما مستقیماً به صحت منبع داده بستگی دارد.
- با شاخص‌های خاص هر بلاکچین آشنا شوید: هر بلاکچین ممکن است متریک‌ها و اصطلاحات خاص خود را داشته باشد. برای تفسیر دقیق داده‌ها، باید با این ویژگی‌ها آشنا شوید.
- به‌روز بمانید: اطلاعات آنچین به‌طور مداوم تغییر می‌کند و بازار رمزارزها نیز با سرعت بالا در حال تحول است. پس باید دانش خود را مرتباً به‌روزرسانی کنید.
- از ابزارهای ساده استفاده کنید: ابزارهای کاربرپسند مثل مرورگر بلاکچین‌ها و ردیاب‌های کیف پول، تحلیل آنچین را برای همه قابل دسترس کرده‌اند؛ از آنها استفاده کنید.
- تصمیم عجولانه نگیرید: تحلیل آنچین ممکن است در ابتدا گیج‌کننده باشد؛ با آرامش جلو بروید و فقط بر اساس یک تراکنش تصمیم‌گیری نکنید.
چالش‌ها و محدودیت‌های تحلیل آنچین
با اینکه تحلیل آنچین کمک زیادی به معامله‌گران می‌کند، اما بدون چالش هم نیست. یکی از مهم‌ترین مشکلات، حجم بالای داده‌ها است که تحلیل و تفسیر آنها می‌تواند بسیار پیچیده و زمان‌بر باشد. همچنین، نوسانات شدید بازار رمزارزها ممکن است باعث برداشت‌های اشتباه از داده‌ها شود، به‌ویژه اگر تحلیل‌ها خارج از بستر زمانی و روند کلی بازار انجام شوند. از سوی دیگر، ماهیت پویا و متغیر دنیای رمزارزها باعث می‌شود برخی شاخص‌ها خیلی زود اعتبار خود را از دست بدهند و نیاز به بازبینی مداوم داشته باشند.
چالش‌های اصلی تحلیل آنچین عبارت‌اند از:
- حجم بالای داده‌ها که تحلیل آن را دشوار می‌سازد.
- نوسانات بازار که ممکن است داده‌ها را گمراه‌کننده کنند.
- تغییرات سریع در فضای کریپتو که باعث منسوخ شدن برخی شاخص‌ها می‌شود.
- نیاز به ترکیبی از مهارت‌های فنی و شناخت بازار است.
- احتمال تفسیر اشتباه داده‌ها و در نتیجه، تصمیم‌گیری نادرست وجود دارد.
جمع‌بندی
تحلیل آنچین یکی از ابزارهای کلیدی برای درک بهتر رفتار بازار و تصمیم‌گیری دقیق‌تر در معاملات رمزارزها است. با استفاده از داده‌های شفاف و قابل‌ردیابی بلاکچین، می‌توان فعالیت کاربران، نهنگ‌ها و پروژه‌ها را به‌صورت واقعی و لحظه‌ای بررسی کرد.
در این مقاله از رمزآگاه، دیدیم که تحلیل آنچین چگونه می‌تواند به ما در شناسایی جریان سرمایه، زمان‌بندی ورود و خروج و حتی کشف پروژه‌های مستعد رشد کمک کند. همچنین با مهم‌ترین شاخص‌ها، ابزارها و چالش‌های این نوع تحلیل آشنا شدیم. اگرچه تحلیل آنچین به‌تنهایی کافی نیست، اما در کنار تحلیل تکنیکال و فاندامنتال، می‌تواند دید بسیار جامع‌تری از وضعیت بازار ارائه دهد.
