رویالتی (Royalty) یا حق امتیاز NFT چیست و رویالتی ها چه کاربردی دارند؟

 

رویالتی یا حق امتیاز در NFT چیست؟

با استفاده از رویالتی (Royalty) یا حق امتیاز NFT، سازندگان NFT می‌توانند حتی بعد از اینکه NFT خود را فروختند در ازای آن دستمزد دریافت کنند. NFTها نقش مهمی در ساختار اکوسیستم وب3 ایفا کرده‌اند. با اینکه صعود NFTها در سال‌های 2020-2021 با کمک اتریوم و جامعه آن سرعت گرفت، بلاک چین‌های دیگر مانند سولانا و بیت کوین نیز دنباله‌رو این پروژه‌ها شدند.

طراحان، سازندگان و تولیدکنندگان محتوا همواره به دنبال راه‌های جدیدی برای کسب درآمد از آثار خود هستند. در حالیکه در دنیای وب2 قوانینی وجود دارند که از حق مالکیت اندیشه (مانند آثار هنری و خلاقانه و نوشتاری) این افراد حفاظت می‌کنند، اجرای این قوانین در عمل کار بسیار سختی است. رویالتی‌ها (Royalties) می‌توانند راهی برای حل این چالش در وب3 باشند.

پرداخت‌های رویالتی، نوعی درآمد غیرفعال هستند که پس از هر تراکنشی که با محصول فروخته شده سازنده انجام می‌شود، به سازنده پرداخت می‌شود. این محصولات می‌تواند موسیقی، آثار هنری، آپشن‌هایی در بازی‌های کامپیوتری یا هر دارایی دیجیتال دیگر باشند. سازندگان پس از فروش اولیه محصول دیجیتال خود مقدار معین شده را دریافت می‌کنند و با رویالتی‌ها پس از هر تراکنشی که با آن محصول انجام می‌شود نیز مبلغی دریافت می‌کنند.

 

نیاز صنعت به رویالتی‌های NFT چیست؟

رویالتی (Royalty) یا حق امتیاز NFT باعث می‌شود سازندگان و هنرمندان از آثار و محتوای دیجیتالی خود یک منبع درآمد پایدار داشته باشند. از آنجایی که پرداخت‌های رویالتی معمولاً می‌توانند برنامه‌ریزی شوند، سازندگان زیادی می‌توانند از این نوآوری بهره ببرند.

از منظر اصولی و اقتصادی، رویالتی‌ها یا حق امتیاز NFT مزیت‌های متعددی به این اکوسیستم  ارائه می‌دهند. در شبکه‌های وب2، پس از فروش اولیه، ردیابی خرید و فروش‌های بعدی یک اثر بسیار چالش برانگیز است. علاوه بر این، قراردادهای میان هنرمندان و استودیوها یا شرکت‌هایی که آنها را استخدام می‌کنند اغلب یک طرفه و به ضرر هنرمندان است.

این عدم تعادل در روابط اقتصادی همان چیزی است که مدل شبکه وب3 به دنبال اصلاح آن است. در وب 3، هر اثری که به عنوان NFT ثبت شود را می‌توان از طریق خریدهای بعدی ثبت شده در بلاک چین ردیابی کرد. بنابراین خالق می‌تواند به صورت برنامه‌ریزی شده در بالای زنجیره تراکنش‌ها بماند و در هر نقطه از خرید و فروش حق امتیاز کسب کند.

علاوه بر این، سازنده می‌تواند به یک بازار NFT برود و NFT‌های خود را آنجا لیست کرده و بفروشد؛ در این صورت حق امتیاز NFT را بازار دریافت نمی‌کند. NFTها ابزارهایی نوین هستند که می‌توانند امور مالی خالقان اثر و هنرمندان را متحول کنند، زیرا اقتصاد را حول محور هنرمندان و سازندگان می‌سازند. بنابراین اعمال رویالتی یا حق امتیاز NFT می‌تواند مقداری از هزینه‌های هنرمندان را پوشش دهد.

رویالتی (Royalty) یا حق امتیاز NFT همچنین می‌تواند از تجارت خطرناک پولشویی جلوگیری کند .برخی از افراد بازار با ایجاد چندین حساب یا کیف پول، قیمت یک NFT یا هر دارایی دیجیتال دیگر را پس از خرید آن افزایش می‌دهند؛ اما چگونه؟ آنها از این کیف پول‌ها برای خرید و فروش مکرر آن NFT استفاده می‌کنند، تصور تقاضا را بالا می‌برند و بدین ترتیب قیمت NFT را افزایش می‌دهند. اگر کسی دقت و توجه زیادی در بازار به کار نبرد، امکان دارد باور کند که این NFT ارزش بالایی دارد و آنرا با قیمت بالا خریداری کند.

رویالتی‌ها چگونه از چنین پولشویی جلوگیری می‌کنند؟ اجرای پرداخت رویالتی یا حق امتیاز NFT تضمین می‌کند که برای هر تراکنش و هر بار خرید و فروش بین کیف پول‌های متعدد، هزینه‌ای در قالب حق امتیاز باید پرداخت شود. بنابراین، هزینه بالا نگه داشتن قیمت NFT بسیار سریع افزایش می‌یابد و باعث می‌شود ادامه پولشویی به‌صرفه نباشد.

 

بازارها چگونه به رویالتی‌های NFT کمک می‌کنند؟

بازارهای NFT بستری برای سازندگان فراهم می‌کنند تا محتوای خود را توسعه دهند، آن را بسازند و برای فروش بگذارند. آنها همچنین به سازندگان محتوای دیجیتال کمک می‌کنند تا از نرخ تقاضا برای فروش ثانویه آثار خود استفاده کنند.

این بازارها نقش مهمی در دنیای وب 3 ایفا می‌کنند و اکوسیستم NFT را گسترش داده و تجارت در آن را افزایش می‌دهند. هر شبکه بلاک چین بازارهای مخصوص خود را دارد، و بازارهایی نیز هستند که از NFTهای چندین بلاک چین پشتیبانی می‌کنند. بازارها با لیست کردن NFTها به پروژه‌های آنها اعتبار می‌بخشند و همچنین فضایی ایجاد می‌کنند که در آن پرداخت رویالتی یا حق امتیاز NFTها اعمال می‌شود.

بازارهای NFT همچنین می‌توانند برایNFT هایی که در پلتفرم آنها فروخته می‌شوند حق امتیاز تعیین کنند. البته این می‌تواند تأثیر نامطلوبی بر اکوسیستم NFTها داشته باشد و به طور مستقیم بر حجم معاملات تأثیر بگذارد. حجم معاملات NFT یکی از شاخص‌های کلیدی عملکرد برای ارزیابی سلامت یک مجموعه NFT یا اکوسیستم یک بلاک چین است.

برخی بازارهای NFT مانند اوپن سی (OpenSea) سعی کرده‌اند رویالتی یا حق امتیاز را حذف کنند و حق امتیاز اختیاری را معرفی کنند که با آن خریدار می‌تواند تصمیم بگیرد که آیا مایل به پرداخت حق امتیاز به سازندگان است یا خیر. چنین سیاست‌هایی از طرف دیگر می‌تواند به سازندگان و هنرمندان آسیب برساند زیرا منبع درآمد مکرری را  از آنها می‌گیرد. این امر باعث می‌شود اقتصاد سازندگان و هنرمندان پایدار و رقابتی نباشد. بنابراین، حق امتیاز تعیین شده توسط بازارها باعث نارضایتی خریداران می‌شود و اگر حق امتیاز تعیین نشود باعث نارضایتی سازندگان و هنرمندان می‌شود.

 

بازارهای نوظهور چگونه صنعت NFT را متحول کرده‌اند؟

در چند سال اخیر، بازارهای NFT متعددی پدیدار شده‌اند که هر کدام برای رشد سریع خود استراتژی متفاوتی دارند. در برخی موارد، این استراتژی‌ها در جهت منافع صنعت بوده‌اند و در برخی دیگر، به اکوسیستم آن صدمه زده‌اند.

روند پیشروی بازارها از رشد ارگانیک و معمولی به رشد سریع ارتقا یافته است؛ این پیشرفت بازار مدیون تکنیک‌های ایردراپ NFTها است. این به دلیل رقابت شدیدی است که بازارهای جدید NFT در بازار نزولی به وجود آورده‌اند، جایی که نقدینگی تا حد زیادی محدود است.

بازارهای OpenSea، Magic Eden، Sudoswap، X2Y2  و Blur بر سر سازندگان، کاربران و مهم‌تر از آن نقدینگی رقابت می‌کنند. این رقابت باعث شده جنگ‌های تهاجمی در زمینه رویالتی یا حق امتیاز ایجاد شود، زیرا کاهش هزینه‌های حق امتیاز بر موفقیت اکوسیستم تأثیر می‌گذارد. این به نوبه خود پروژه‌های NFT را مجبور به کاهش هزینه‌های حق امتیاز کرده است و حتی کلکسیون‌های دیجیتالی مانند Bored Ape Yacht Club و Azuki نیز از این قاعده مستثنی نیستند.

در حالی که محیط بسیار رقابتی باعث کاهش هزینه‌های حق امتیاز شده، برخی بازارها فروش NFT در بازارهای ثانویه‌ای که رویالتی یا حق امتیاز ندارند را مسدود کرده‌اند. در حالی که برخی از منتقدان این اقدام را به شدت محکوم کرده‌اند، برخی دیگر آن را اقدامی برای محافظت از منافع سازندگان و هنرمندان می‌دانند.

زمانی که سازندگان NFT نتوانند رویالتی یا حق امتیاز دریافت کنند، تامین مالی کسب‌وکارشان بسیار دشوار می‌شود و باعث می‌شود به گزینه شرکت‌های تامین مالی خطرپذیر روی آورند. این می‌تواند یک چالش باشد زیرا شرکت‌های سرمایه گذاری خطرپذیر، مانند استارتاپ‌ها، هنوز این فضا را کامل درک نکرده‌اند و رویکرد منظمی برای تامین مالی پروژه های NFT ندارند.

 

آینده رویالتی یا حق امتیاز NFTها چگونه خواهد بود؟

علیرغم روند پرفراز و نشیب چند ماه گذشته، رویالتی (Royalty) یا حق امتیاز NFT باعث می‌شود سازندگان کلکسیون‌های NFT کسب و کار پایدارتری داشته باشند. همچنین باعث می‌شود هنر تبدیل به منبع معیشت پایدارتری برای هنرمندان و سازندگان شود.

سال 2022 از بسیاری جهات برای دنیای وب 3 پرفشار و سخت بود؛ کلاهبرداری‌ها بیداد می‌کردند، در حالی که ارزش ارزهای دیجیتال به دلیل شرایط اقتصاد کلان کاهش می‌یافت .علیرغم موانع موجود، حق امتیاز NFT می‌تواند نقش مهمی در تولید درآمد هنرمندان و سازندگان ایفا کند.

با مفاهیم جدیدی مانند NFTهای پویا (Dynamic NFTs)، که در آن می‌توان متادیتای NFT را تغییر یا ارتقا داد، NFT ها باعث می‌شوند که توجه به اقتصاد وب3 و وفاداری به آن بیشتر شود. همچنین ترکیب NFT با تکنولوژی هوش مصنوعی (AI) باعث شده که مخاطبان رضایت بیشتری داشته باشند.

رواج استفاده از رویالتی یا حق امتیاز NFT روز به روز بیشتر می‌شود و شرکت‌ها و بازارهایی که پرداخت‌های رویالتی را اعمال می‌کنند ممکن است در سال‌های آینده برتری زیادی نسبت به رقبای خود داشته باشند.