پس از گذشت بیش از یک دهه از ساخت بیت کوین، امروزه نام این رمزارز در سراسر دنیا روی زبانها افتاده است. بیت کوین اولین و معروفترین ارز دیجیتال بوده و هست. البته رمزارزهای دیگری پیش از بیت کوین ساخته شده بودند، اما بیت کوین اولین پروژه موفق در دنیای ارزهای دیجیتال بود. بیت کوین اختراعی بود که دنیا را با مفهوم پول الکترونیکی و غیر متمرکز آشنا کرد. ساخت بیت کوین، انقلابی در صنعت اقتصاد و پرداختهای سریع و راه دور به وجود آورد. اگر میخواهید با تکنولوژی بیت کوین و وجه تمایز آن با سیستم مالی سنتی آشنا شوید، در ادامه این مقاله با ما همراه باشید.
بیت کوین چیست و چگونه کار میکند؟
بیت کوین اولین رمزارزی بود که ساخته شد و ارز دیجیتال آن با نماد BTC شناخته میشود. بیت کوین در سال 2009 توسط فرد یا گروهی ناشناس که نام خود را ساتوشی ناکاموتو (Satoshi Nakamoto) گذاشتند معرفی شد. وایت پیپر بیت کوین در سال 2008 منتشر شد و در آن بیت کوین به عنوان ارزی الکترونیکی معرفی شد که از شبکه همتا به همتا یا P2P استفاده میکند و روش جدیدی برای پرداختهای الکترونیکی است. نوآوری تکنولوژی بیت کوین در این است که تراکنشهای مالی در آن تحت کنترل و نظارت فرد یا نهاد یا سازمانهای متمرکز مانند بانک و موسسات مالی نیست. اما اگر بیت کوین از سیستمهای متمرکز مانند بانک استفاده نمیکند، پس چگونه کار میکند؟ بیت کوین از سیستم غیرمتمرکزی به نام بلاک چین استفاده میکند. تمام تراکنشهای بیت کوین روی بلاک چین یا زنجیره بلوکی بیت کوین ذخیره میشوند. کنترل بلاک چین در دست هیچ فرد یا نهاد خاصی – حتی سازنده آن – نیست و همه کاربران شبکه بیت کوین به اضافه کردن دادهها به زنجیره بلوکی کمک میکنند. با اینکه ایده پشت طراحی رمزارز بیت کوین این بود که روشی برای پرداخت و واریز باشد، خیلی زود تبدیل به روشی برای درآمدزایی و سرمایه گذاری شد. در کشورهای مختلف مزرعههایی برای استخراج بیت کوین ساخته شد و با افزایش قیمت آن، خرید بیت کوین طرفداران زیادی پیدا کرد. حتی پس از روی کار آمدن ارزهای دیجیتال دیگر، بیت کوین همواره اولین رتبه را در کوین مارکت کپ داشته است، به این معنی که از آن زمان با ارزشترین رمزارز بوده و جایگاه خود را از دست نداده است. هنوز ارز دیجیتال دیگری نتوانسته قیمت خود را به بالاتر از بیت کوین برساند. به همین خاطر بود که پس از بیت کوین هزاران هزار رمزارز دیگر ساخته شدند، به این امید که یا تبدیل به جایگزینی برای بیت کوین شوند یا اشکالات و کاستیهای شبکه بیت کوین را برطرف کرده و ارز دیجیتال بهتر و کارآمدتری باشند. در اینفوگرافی زیر میتوانید خلاصهای از نکات کلیدی شبکه بیت کوین را ببینید. اینفوگرافی نکات کلیدی شبکه بیت کوین
بلاک چین بیت کوین چگونه کار میکند؟
شبکه و رمزارز بیت کوین روی بلاک پین بیت کوین راه اندازی شده و کار میکند. بلاک چین بیت کوین یک دفتر کل توزیع شده است که دادههای تراکنشها در آن ذخیره میشود. دادههای شبکه به صورت مجازی در بلوکها ذخیره میشوند و زمانی که ظرفیت یک بلوک پر شد، دادهها وارد بلوک بعدی میشوند. این بلوکها به ترتیب زمان به یکدیگر متصل میشوند و تشکیل یک بلاک چین یا زنجیره بلوکی میدهند. اولین بلاک چین بیت کوین – که بلوک صفر یا Genesis Block نام دارد – در ژانویه 2009 توسط ساتوشی ناکاموتوی ناشناس استخراج شد. با این بلوک 50 بیت کوین استخراج شد، اما این 50 بیت کوین اول قابلیت جابجایی یا استفاده ندارند. پاداش استخراج در شبکه بیت کوین پس از هر 210،000 بلوک نصف میشود – که به این فرآیند halving یا نیمه شدن میگویند – و زمان استخراج بلوک جدید در این شبکه 10 دقیقه طول میکشد. فرآیند halving باعث میشود که عرضه بیت کوین به تدریج کاهش یابد و از افت قیمت آن جلوگیری میکند. در سال 2012، پاداش استخراج بیت کوین از 50 BTC به 25 BTC کاهش یافت. در 2016، این رقم به 12.5 رسید و در 2020 مقدار بیت کوین عرضه شده در هر 10 دقیقه به 6.25 رسید. احتمالاً halving بعدی در 2026 اتفاق میافتد. در اینجا میتوانید زمان دقیق این فرآیند را چک کنید. شبکه بیت کوین از مکانیزم اجماع اثبات کار (PoW) استفاده میکند. این مکانیزم از قدرت پردازش نودهای شبکه استفاده میکند تا تراکنشها را تایید کرده و آنها را به بلاک چین اضافه کند. از مکانیزم PoW در بلاک چینهایی که رمزارز آنها قابل استخراج هستند – مانند بیت کوین – استفاده میشود. بر اساس این مکانیزم، نودهای شبکه به اتفاق آرا، صحت تراکنشها را تایید میکنند و اینگونه امنیت شبکه تضمین میشود. بیت کوین اولین بلاک چینی است که از مکانیزم اثبات کار استفاده کرد. همانطور که از اسم آن پیداست، نودهای شبکه اثبات کار باید “کار” کنند یا به گونهای با یکدیگر بر سر استخراج بلوک بعدی رقابت کنند. مکانیزم اثبات کار مصرف منابع انرژی بالایی دارد و نیازمند سیستمهای پردازشی مجهز و قدرتمند است؛ هرچه تعداد استخراج کنندهها بیشتر شود، انرژی مورد نیاز برای استخراج نیز بیشتر میشود. به همین دلیل است که بلاک چینهایی مانند بیت کوین که از مکانیزم اثبات کار استفاده میکنند، در دهه اخیر با انتقادات زیادی از سمت طرفداران حفاظت از محیط زیست روبرو هستند. شبکه بیت کوین از یک الگوریتم رمزنگاری یا هشینگ (Hashing Algorithm) به نام SHA-256 استفاده میکند. با استفاده از این الگوریتم، هر دادهی ورودی تبدیل به یک هش 256 بیتی میشود. این الگوریتم باعث میشود شبکه بیت کوین تقریباً غیر قابل هک شود. بهتر است بدانید! بیت کوین از الگوریتم “double SHA-256” استفاده میکند، یعنی الگوریتم SHA-256 را دو بار اعمال میکند.
چگونه ارز دیجیتال بیت کوین به دست آوریم؟
به صورت کلی دو راه برای بدست آوردن ارز دیجیتال بیت کوین وجود دارد: استخراج بیت کوین و خرید بیت کوین. در ادامه راجع به این دو روش توضیح میدهیم.
استخراج ارز دیجیتال بیت کوین
استخراج بیت کوین در واقع فرآیندی است که با آن استخراج کنندگان یا ماینرها (Miner) تراکنشها را تایید کرده و بیت کوین جدید تولید میکنند. استخراج بیت کوین شامل حل معادلات و پازلهای ریاضی است و ماینرها برای حل این معادلات و دستیابی به جواب آنها با یکدیگر رقابت میکنند. اولین ماینری که موفق به دستیابی به جواب شود، پاداش استخراج بلوک را برنده میشود. هم اکنون این پاداش به ازای هر بلوک، 6.25 BTC است. از آنجایی که بیت کوین از مکانیزم اثبات کار استفاده میکند، استخراج آن – یا همان حل پازلهای ریاضی و رمزنگاری شده – از طریق قدرت پردازشی سیستمهای کامپیوتری، ریگهای استخراج، یا مزرعههای استخراج انجام میشود. در اوایل پیدایش بیت کوین، فقط تعداد محدودی بیت کوین استخراج میکردند. بنابراین سختی شبکه بیت کوین پایین بود و استخراج آن حتی با سیستمهای کامپیوتر خانگی امکان پذیر بود. اما به تدریج با افزایش محبوبیت استخراج بیت کوین میان عموم مردم، سختی این شبکه بالا رفت و سیستمهای سخت افزاری پیشرفتهای برای استخراج بیت کوین لازم شد، مثل GPUs یا کارتهای گرافیک و دستگاههای ASIC. از آنجایی که هرچه سیستمهای استخراج بیت کوین و قدرت پردازشی شبکه بیت کوین بیشتر شود، سختی شبکه بیت کوین بالاتر میرود، امروزه کارآمدترین روش برای استخراج بیت کوین استفاده از دستگاههای ASIC است. به همین خاطر افرادی که قصد دارند با CPU یا GPU رمزارز استخراج کنند، معمولاً ارزهای دیجیتال دیگری به جز بیت کوین انتخاب میکنند. به صورت کلی، اگر قصد استخراج رمزارز بیت کوین را دارید ابتدا باید زمان، هش ریت، مصرف برق و منابع انرژی و مالی خود را بسنجید و مطمئن شوید که ماینینگ بیت کوین برای شما به صرفه خواهد بود.
خرید ارز دیجیتال بیت کوین
راه دوم به دست آوردن ارز دیجیتال بیت کوین، خرید آن است. افرادی که نمیخواهند درگیر روند پرهزینه استخراج بیت کوین شوند، خرید آن را انتخاب میکنند. خرید و فروش بیت کوین از طریق صرافیهای ارز دیجیتال در سراسر دنیا انجام میشود. پروسه خرید بیت کوین نسبتاً آسان است. اولین گام در خرید بیت کوین، انتخاب یک صرافی رمزارز معتبر و ساخت اکانت در آن است. صرافیهای ارز دیجیتال میتوانند متمرکز یا غیرمتمرکز باشند. دقت داشته باشید که برخی صرافیها از مشتریان میخواهند که فرآیند KYC یا احراز هویت مشتری را بگذرانند. همین مسئله باعث شده مشتریان ایرانی، به علت تحریمهای علیه جمهوری اسلامی ایران، نتوانند از خدمات این صرافیها استفاده کنند. ایرانیهایی که دارای کارتهای اعتباری بین المللی مانند ویزا کارت یا مستر کارت هستند میتوانند از صرافیهای بین المللی مانند Binance استفاده کنند، اما اکثر ایرانیها از صرافیهای معتبر داخلی برای خرید رمزارز بیت کوین و دیگر رمزارزها استفاده میکنند. پس از اینکه صرافی معتبر مورد نظر خود را انتخاب کردید، پیش از خرید بیت کوین باید یک والت (Wallet) یا کیف پول ارز دیجیتال مناسب نیز پیدا کنید. باید در انتخاب کیف پول دقت زیادی داشته باشید تا مطمئن شوید که والت شما قابلیتهایی که شما میخواهید را دارد و مهمتر از آن، کیف پول معتبری است. کیف پولها کلیدهای خصوصی برای دسترسی به رمزارزهای شما را ذخیره میکنند، به همین دلیل امنیت کیف پولی که انتخاب میکنید مسئله بسیار مهمی است. اگر درباره انتخاب والت، امنیت و انواع آنها اطلاعات بیشتری نیاز دارید، میتوانید به این مقاله رجوع کنید. پس از اینکه با موفقیت از صرافی مورد نظر خود بیت کوین خریداری کردید، بیت کوینهای شما معمولاً ابتدا در کیف پول حساب شما در همان صرافی دیجیتال ذخیره میشود. پس از آن باید رمزارز خود را به کیف پول شخصی خود که از قبل خریداری یا نصب کردهاید منتقل کنید. بهتر است بدانید! برای خرید رمزارز بیت کوین، نیاز نیست حتماً یک BTC کامل بخرید. کمترین مقدار بیت کوین که میتوانید بخرید ساتوشی (Satoshi) نام دارد و یک بیت کوین معادل یک میلیون ساتوشی است. البته بعضی صرافیها اجازه خرید بیت کوین در مقادیر کوچک را نمیدهند. جالب است بدانید! در 22 می 2010 – زمانیکه بیت کوین ارزشی نداشت – شخصی در ازای دو پیتزا، 10،000 بیت کوین پرداخت کرد. این روز به عنوان “روز پیتزای بیت کوینی” (Bitcoin Pizza Day) شناخته شده و این پیتزا با عنوان “گرانترین پیتزای دنیا” معروف شد.
آیا استخراج ارز دیجیتال بیت کوین در سال 2023 سودآور است؟
ارز دیجیتال بیت کوین عرضه محدود دارد که این مقدار در نهایت 21 میلیون بیت کوین است. در زمان نگارش این مقاله، مقدار بیت کوین استخراج شده 19،283،112.5 است، یعنی تا بحال نزدیک به 91% از مقدار کل بیت کوین استخراج شده است. شما میتوانید بروزرسانی این آمار را در این سایت چک کنید. در سالهای اخیر استخراج بیت کوین تبدیل به روندی بسیار رقابتی شده و در حال حاضر تنها ماینرهای حرفهای میتوانند از استخراج بیت کوین سود درآورند. البته این نکته غیرقابل انکار است که اگر استخراج شما از بیت کوین به سوددهی برسد، مبلغ و ارزش سود آن رقم بسیار بالایی خواهد بود. قیمت بیت کوین از زمان ساخت آن نوسانات زیادی داشته است. بالاترین قیمت بیت کوین تابحال 68،789 دلار بوده است، که در مقایسه با قیمت آن در زمان نگارش این مقاله افت 66% داشته است. با در نظر داشتن تمام این مسائل، هنوز بسیاری افراد هستند که وارد عرصه استخراج بیت کوین میشوند زیرا سود زیادی در این کار میبینند. افرادی که قصد استخراج رمزارز بیت کوین را دارند، باید اطلاعات جامع و کاملی در این باره کسب کنند و تحقیقات لازم را انجام دهند. همچنین ابتدا باید حتماً میزان مصرف منابع لازم برای استخراج بیت کوین را با مقدار سود حاصل از آن مقایسه کنند. ابزارهای آنلاین زیادی برای سنجش این نسبت وجود دارند که یکی از آنها را میتوانید اینجا پیدا کنید.
جمع بندی:
در این مقاله شما با تاریخچه رمزارز بیت کوین، نحوه کارکرد بلاک چین آن، استخراج و خرید بیت کوین آشنا شدید. از آنجایی که بیت کوین معروفترین و ارزشمندترین رمزارز دنیاست، بحثهای زیادی درباره آن وجود دارد. با اینحال پس از گذشت بیش از یک دهه از ساخت شبکه بیت کوین، یک امر مسلم این است که بیت کوین و ارزهای دیجیتال دیگری که پس از آن بوجود آمدند نه فقط در دنیای اقتصاد بلکه در سبک زندگی روزمره مردم نیز تاثیرات چشمگیری داشتهاند. با وجود نوسانات زیاد قیمت بیت کوین، این ارز دیجیتال از زمان ساخت، همواره باارزشترین رمزارز بوده و طرفداران زیادی دارد. نظر شما درباره بیت کوین و آینده آن چیست؟ به نظر شما بیت کوین تا چه حد موفق شده دنیای اطراف ما را تغییر دهد؟ چه عواملی باعث نوسانات قیمت بیت کوین میشود؟ آیا تا به حال تجربهای در استفاده از بیت کوین یا خرید و استخراج آن داشتهاید؟ تجربیات و تحلیلهای خود را در این زمینه با ما به اشتراک بگذارید.